کد مطلب:149328 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:138

فصاحت و زیبایی قرآن
حال برای اینكه بدانید در تاریخ اسلام از همان وسایلی كه در آن زمان بنده است چه استفاده هایی شده است و همان وسایل چه نقش فوق العاده مؤثری در رساندن پیام اسلام داشته اند، به این نكته توجه بفرمایید: هیچ وقت در موضوع فصاحت و بلاغت و سلاست آیات قرآن مجید، روانی این آیات، جاذبه ی این آیات فكر كرده اید؟ قرآن دارای دو خصوصیت است: یكی خصوصیت محتوای مطالب كه از آن تعبیر به حقانیت می كند، و دیگر زیبایی. قرآن نیمی از موفقیت خودش را از این راه دارد كه از مقوله ی زیبایی و هنر است. قرآن فصاحتی دارد فوق حد بشر، و نفوذ خود را مرهون زیبایی اش است. (فصاحت و زیبایی سخن، خودش بهترین وسیله است برای اینكه سخن بتواند محتوای خودش را به دیگران برساند.) و خود قرآن كریم به این زیبایی و فصاحت خودش چقدر می نازد و چقدر در این زمینه ها بحث می كند، و اصلا راجع به تأثیر آیات قرآن در خود قرآن چقدر بحث شده است! این تأثیر، مربوط به اسلوب قرآن یعنی فصاحت و زیبایی آن است.

الله نزل احسن الحدیث كتابا متشابها مثانی تقشعر منه جلود الذین یخشون ربهم ثم تلین جلودهم و قلوبهم الی ذكر الله ذلك هدی الله یهدی به من یشاء. [1] .

این حقیقتی را كه وجود داشته و دارد، قرآن بیان می كند: نیكوترین و زیباترین سخنان، كتابی است مثانی (كه مقصود از «مثانی» هر چه می خواهد باشد)، «تقشعر منه جلود الذین یخشون ربهم» آنهایی كه یك عاطفه از خشیت پروردگار در دلشان هست، وقتی كه قرآن را می شنوند به لرزه در می آیند، پوست بدنشان مرتعش می شود، «ثم تلین جلودهم و قلوبهم الی ذكر الله».

و در آیه ی دیگری می فرماید:


انما المؤمنون الذین اذا ذكر الله و جلت قلوبهم و اذا تلیت علیهم ایاته زادتهم ایمان و علی ربهم یتوكلون. [2] .

یا در آیاتی، از افرادی یاد می كند كه هنگام شنیدن قرآن بر روی زمین می افتند: «یخرون للاذقان سجدا» [3] و یا درباره ی بعضی مسیحیان می گوید: «اذا سمعوا ماانزل الی الرسول تری اعینهم تفیض من الدمع» [4] وقتی كه آیات قرآن را می شنوند اشكهایشان جاری می شود.

اصلا انقلاب حبشه چگونه رخ داد؟ انقلاب حبشه را چه چیز آغاز كرد؟ حبشه چرا مسلمان شد و منشأ اسلام حبشه چه بود؟ آیا غیر از قرآن و زیبایی قرآن بود؟ آن داستان مفصل كه جعفر بن ابیطالب در حبشه وارد آن مجلس می شود - كه با یك هیبت خیلی به اصطلاح سلطنتی به وجود آورده بودند - و بعد شروع می كند كه آیات قرآن (سوره ی طه) را خواندن و جلسه را یكجا منقلب می كند، چه بود؟! قرآن از نظر بیان و فصاحت، روانی و جاذبه و قدرت تأثیر به گونه ای ساخته شده است كه روی دلها اینچنین اثر می گذارد.


[1] زمر / 23.

[2] انفال / 2.

[3] اسراء / 107.

[4] مائده / 83.